1898-1993
Desanka Maksimović
KNJIŽEVNICA – PREVODITELJKA
Pesnikinja svih nas
Najstarija od osmoro dece, ćerka učitelja i svešteničke ćerke, studije uporedne književnosti, istorije i istorije umetnosti na Filozofskom fakultetu u Beogradu diplomirala 1923. i iste godine postavljena za suplenta u Učiteljskoj školi u Dubrovniku.
Jedan je od potpisnika apela javnosti povodom kampanje koju je Miloš Crnjanski „poveo protiv strane knjige” i apela protiv rata i imperijalizma povodom Međunarodnog kongresa pisaca u Amsterdamu protiv rata.
Bombardovanje Beograda 6. aprila 1941. zatiče je u Beogradu. Nemački okupator je penzioniše nakon čega sa mužem odlazi u Brankovinu, gde ostaje do jeseni, a onda se vraća u Beograd. Pred svojom školom od nepoznatog čoveka saznaje za streljanje đaka u Kragujevcu. i odmah po povratku kući zapisuje prve stihove Krvave bajke.
Posle Rezolucije IB-a jedna je od 67 književnika potpisnika odgovora jugoslovenskih pisaca sovjetskim piscima. Jedan je od potpisnika Zaključaka Novosadskog dogovora o jeziku i pravopisu. Godine 1959. izabrana je za dopisnog, a potom i za redovnog člana SANU.
Na Filološkom fakultetu podržava studentske demonstracije 1968. godine. Članica je Odbora za zaštitu umetničkih sloboda i zalaže se za oslobađanje pesnika Gojka Đoga, osuđenog zbog zbirke Vunena vremena.
Prva je živa pesnikinja po kojoj je nazvana jedna škola – to se dogodilo januara 1993. u Beogradu.
Prva je žena dobitnica Njegoševe nagrade. Odlikovana je Ordenom Svetog Save dva puta, Ordenom zasluga za narod I reda, bugarskim Ordenom Kirila i Metodija I reda, sovjetskim znakom pogota I reda, Ordenom Republike sa zlatnim vencem, sovjetskim Ordenom časti, Nagradom AVNOJ-a, Ordenom Jugoslovenske zvezde s lentom, Ordenom Jugoslovenske zastave sa lentom, ruskim Ordenom prijateljstva naroda. Dobitnica nagrade za životno delo Udruženje književnika Srbije.
„Najbolje se osećam dok stvaram, ili bolje rečeno, dok se u meni stvara neka pesma, dok pripremam neku knjigu.“
„Sve na svetu biva najpre klica, pa stabljika, pa pupoljak, cvet, i najzad plod. I pesmama o ljubavi suđeno je da potamne, da pređu iz soprana u alt, da iz začaranosti, začuđenosti, strepnje i čežnje pređu u sumnju, u prekor, u tugu.“
Izvor: J. Delić, Srpski biografski rečnik, Novi Sad: Matica srpska 2009.
Život i delo
upoznajte
Velikanke srpske kulture
