Vidosava Kovačević

Rođena je u uglednoj beogradskoj porodici kao ćerka istoričara i političara Ljubomira Kovačevića. Zahvaljujući porodici stekla je najviše umetničko obrazovanje u Srbiji tog vremena.

Tokom svog kratkog i tragično prekinutog života firmisala se kao jedna od najplodnijih i najtalentovanijih slikarki rane srpske moderne.

Već sa deset godina pohađa Devojačku školu gde će sve do 1905. godine učiti crtanje pod nadzorom slikara Riste Vukanovića da bi dalje usavršavanje u slikarstvu nastavila  u Umetničko-zanatskoj školi koju su zajedno vodili supružnici Beta i Rista Vukanović.

Bila je prva srpska slikarka koja se usavršava na pariskoj Školi lepih umetnosti, gde je primljena kao osma od 120 kandidata i jedina studentkinja sa južnoslovenskih prostora.

Njen život i umetnički razvoj nesrećno su prekinuti 1912. godine kada se, zbog pogibije brata Vladete u Bici kod Kumanova, vraća u Beograd gde ubrzo umire od tuberkuloze. Za samo 24 godine života i 8 godina aktivnog umetničkog stvaralaštva ostavila je znatan broj slikarskih kompozicija, prešavši razvojni put od realizma do impresionizma i ekspresionizma.

Veliki broj njenih radova nepovratno je izgubljen tokom Prvog svetskog rata, a neke od najboljih odnela je sa sobom u Pariz, tako da je ranom smrću potpuno pala u zaborav. Decenijama srpska javnost nije znala da je postojala jedna mlada slikarka koja, da je poživela, nesumnjivo bi bila jedno od velikih imena srpskog modernog slikarstva.  

Ključnu ulogu u ponovnom otkrivanju njenog dela imao je Pavle Beljanski, srpski diplomata i rafinirani poznavalac umetnosti. Znajući za njegovu kolekcionarsku strast, Vidosavina sestra Milica i supruga pesnika Milana Rakić pokazala je Beljanskom slike svoje rano preminule sestre. On je, istančanim osećajem i poznavanjem umetnosti, otkrio u platnima Vidosave Kovačević izuzetnu umetnicu specifičnih vrednosti i jednu, do tada nepoznatu srpsku slikarku, što ga je  opredelilo da njena platna uvrsti u svoju kolekciju savremenog srpskog slikarstva.

Mlada umetnica nije za života imala nijednu samostalnu izložbu ali je izlagala na godišnjim izložbama Umetničko-zanatske škole u Beogradu (1908–1911),.

Njena dela prikazana su 1940. u okviru Prve izložbe radova Udruženja ratnih slikara i vajara 1912–1918. u Beogradu, a tek sedamdesetih godina XX veka uključena su u izložbe posvećene srpskom slikarstvu prve polovine XX veka i ženama u srpskom slikarstvu.

LJ. Lazić, Srpski biografski rečnik, Matica srpska, Novi Sad, 2009.

Digitalni izvori:

Spomen zbirka Pavla Beljanskog